Mogelijke opening voor minimumtarieven zzp’ers

Het is al langer bekend dat er zzp’ers binnen de culturele en creatieve sector zijn die tegen zeer lage tarieven werken. Deze zzp’ers leveren in op arbeidsongeschiktheidsverzekeringen en pensioen en leven op bijstandsniveau, terwijl zij wel veel uren werken. Er wordt al enige tijd een mogelijke oplossing gezien in het vastleggen van minimumtarieven, al dan niet vastgelegd in cao’s. Daar lijkt nu een mogelijke opening in te kunnen komen.

GroenLinks-Kamerlid Ellemeet en PvdA-Kamerlid Asscher dienden tijdens het Cultuurdebat van 13 november 2017 een motie in waarbij zij de regering vroeg om in overleg met de sector experimenteerruimte te creëren zodat zzp'ers werkzaam in de culturele en creatieve sector collectief kunnen onderhandelen. Deze motie werd aangenomen. De ruimte binnen de (Europese) mededingingsregelgeving bleek daarvoor echter beperkt te zijn. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) vond dat het vastleggen van minimumtarieven kartelvorming oplevert. Hierdoor kunnen zowel de zelfstandige als de opdrachtgever een boete krijgen.

In 2018 was het voornemen om met de Raad voor Cultuur, de ACM en andere belanghebbenden opnieuw te verkennen of op een andere wijze, bijvoorbeeld buiten het mededingingsrecht om, experimenteerruimte gecreëerd kan worden zodat zzp’ers in de culturele en creatieve sector toch meer ruimte krijgen om collectief te kunnen onderhandelen.

Op 25 januari jongstleden berichtte Trouw dat de ACM gedeeltelijk op haar eerdere standpunt is teruggekomen. Een jurist en een econoom van de ACM geven aan dat de ACM openstaat voor het maken van afspraken van bodemtarieven voor de zelfstandigen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Deze afspraken dienen dan in een cao te worden vastgelegd. De ACM ziet de laatste tijd steeds meer voorbeelden voorbij komen van bedrijven die afzien van werkgeverslasten en alleen nog maar met zelfstandigen werken. De tijden zijn veranderd en de ACM groeit mee, aldus de ACM. Er wordt wel aangegeven dat de deur op een kier wordt gezet en dat het geenszins de bedoeling is om een brede mogelijkheid voor prijsafspraken voor zzp’ers te scheppen.

Deze ontwikkeling is een stap voorwaarts om te komen tot eerlijke tarieven binnen de culturele en creatieve sector. Echter, in de kamerbrief van minister Koolmees van 26 november 2018 is duidelijk te lezen dat de regering de kans groot acht dat tariefafspraken in strijd zijn met Europese regelgeving. Het is dus nog geen gelopen race. Cultuurconnectie houdt u uiteraard op de hoogte van de ontwikkelingen. Tussentijdse vragen? Mail deze dan naar cao@cultuurconnectie.nl