Prinsjesdag 2022

Op dinsdag 20 september jongstleden (Prinsjesdag 2022), sprak Koning Willem-Alexander de troonrede uit en bood de minister van Financiën vervolgens de Miljoenennota en de rijksbegroting aan de Tweede Kamer aan. Direct na Prinsjesdag volgden de Algemene Politieke Beschouwingen (APB), waarin de fracties over de hoofdpunten van de kabinetsplannen in debat gaan met de bewindspersonen. In de maanden hierna behandelt de Kamer de begroting van elk ministerie afzonderlijk. Het wetgevingsoverleg van de begroting van het ministerie van OCW staat gepland voor 14 november 2022. In de aanloop naar dat moment heeft Cultuurconnectie enkele hoofdpunten uit de rijksbegroting, die voor onze branche relevant zijn, op een rij gezet.

Prinsjesdag 2022

Het belang van kunst en cultuur

De cultuursector heeft tijdens de coronacrisis klappen gehad en zwakke plekken zijn blootgelegd. Met herstelmaatregelen wil de overheid er voor zorgen dat de sector weerbaarder wordt. Tijdens de coronacrisis is het maatschappelijke belang van cultuur immers voor iedereen nóg duidelijker geworden en dit belang wordt nu meer dan ooit gezien. Daar hoort passend beleid bij. Cultuurconnectie leerde uit de recente publieke optredens van Gunay Uslu (staatssecretaris Cultuur & Media, OCW) en Christianne Mattijssen (directeur Erfgoed & Kunsten, OCW) dat er in de binnenkort te presenteren plannen van het ministerie aandacht gegeven zal worden aan de arbeidsmarkt in cultuursector en aan brede cultuurparticipatie in de maatschappij. Meer wordt duidelijk als de plannen in aanloop naar het wetgevingsdebat van 14 november 2022 bekend worden gemaakt.

"Het is onvermijdelijk dat beleidsvoornemens vaak in geld, cijfers en jaartallen worden uitgedrukt. Maar in wezen gaat het steeds om de kwaliteit van onze samenleving. In dat streven is een bruisende en voor iedereen toegankelijke culturele en creatieve sector onmisbaar. Het culturele leven is in de coronaperiode hard geraakt. Het kabinet investeert daarom in herstel, vernieuwing en groei, want cultuur confronteert, maakt moeilijke zaken bespreekbaar en verbindt mensen."

Troonrede 2022 Prinsjesdag, 20 september 2022.

Herstel, vernieuwing en groei in de culturele en creatieve sector

De culturele en creatieve sector heeft onder grote druk gestaan en het is nog altijd een uitdagende tijd. Het is noodzakelijk dat de culturele en creatieve sector weer gaat draaien, dat het publiek terugkomt en dat er cultuur gemaakt en beoefend wordt. De komende periode staat in het teken van herstel, vernieuwing en groei. Hiervoor is in 2022 € 135 miljoen gereserveerd en vanaf 2023 € 170 miljoen structureel per jaar.

Arbeidsmarkt culturele en creatieve sector

Mensen die werken in de culturele sector hebben recht op reële arbeidsvoorwaarden en omstandigheden. De overheid gaat zich inspannen voor een gezonde arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector, met oog voor de kwetsbare positie van (jonge) makers en zzp’ers en de mogelijkheden voor het inzetten van de creatieve industrie bij grote maatschappelijke opgaven.

Verbreden inzet cultuur

In de periode 2021-2024 stimuleert het Ministerie van OCW toegankelijkheid met een programma cultuurparticipatie. Dit programma wordt uitgevoerd door het Fonds voor Cultuurparticipatie en heeft als doel de cultuurdeelname van zoveel mogelijk verschillende groepen te bevorderen. Het programma verbindt zorg en sociaal werk met professionele culturele instellingen, amateur- en erfgoedverenigingen en kunstenaarsinitiatieven. Het gaat om actieve participatie: zelf dansen, filmen, vloggen, toneelspelen, schrijven of verhalen vertellen.

Jongeren

De coronacrisis heeft veel impact op jongeren gehad, zowel sociaal, economisch als mentaal. De overheid wil daarom deze groep extra aandacht geven. Corona toonde het innovatieve vermogen van de cultuursector. Het publiek waardeert de combinatie van fysieke en digitale cultuurbeleving. Deze innovatie wil de overheid blijvend ondersteunen, want zij maakt de sector sterker en flexibeler, door cultuur toegankelijk maken voor iedereen, middels een goede regionale spreiding door heel Nederland en extra investeringen in cultuurparticipatie.

Mentale gezondheid en de rol van cultuur

Ook de problematiek rondom mentale gezondheid werd tijdens de coronacrisis pregnant zichtbaar. Daarom werden al voor de zomer door het ministerie VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) beleidsvoornemens gepresenteerd die ingaan op de uitdagingen rondom mentale gezondheid. Belangwekkend hierin is dat VWS naast sport ook beoefening van cultuur als een van de oplossingsrichtingen benoemd. Op 10 juni 2022 werd de kamerbrief 'Mentale gezondheid: van ons allemaal' aan de Tweede Kamer aangeboden. Naast het ministerie van VWS waren ook de ministeries van OCW en SZW medeondertekenaars: “Ons streven is hierbij dat onze jeugd lekker in hun vel zit, werkenden met energie en plezier hun werk kunnen doen, onze ouderen niet vereenzamen en kwetsbare personen niet extra hard worden geraakt.”