Cultuur in het Regeerakkoord


De nieuwe coalitie van VVD, CDA, D66 en Christenunie heeft op 10 oktober 2017 haar Regeerakkoord gepresenteerd. Cultuurconnectie heeft voor haar leden een samenvatting gemaakt met speciale aandacht voor de punten die onze achterban, de Kunstencentra, muziekscholen en volksuniversiteiten, raken. De samenvatting is via deze link te downloaden. Hieronder geven wij vast een korte reactie op het akkoord.

Het regeerakkoord over cultuur

Het Regeerakkoord noemt voor cultuur de volgende specifieke maatrelen:

  • Investeringen in cultuur zullen oplopen van € 25 miljoen in 2018, € 50 miljoen in 2019 naar €80 miljoen in 2020 en €80 miljoen in 2021. Hiermee kunnen in eerste instantie de grootste knelpunten en problemen in de sector worden aangepakt en er kan geïnvesteerd worden in versterking van de culturele infrastructuur.
  • De Geefwet blijft bestaan.
  • Voor erfgoed en monumenten trekt het kabinet eenmalig de komende vier jaar 325 miljoen euro uit. Daarmee kan o.a. de leegstand bij kerken teruggebracht worden en geïnvesteerd worden in onderhoud en herbestemming. Particuliere eigenaren kunnen op rijkssteun blijven rekenen; of dat in de vorm van fiscale aftrek of subsidie gaat, moet nog blijken.
  • Bezoek aan het Rijksmuseum wordt voor ieder kind in Nederland een vast onderdeel van het lesprogramma en er komt meer aandacht voor het Wilhelmus en de Nederlandse canon.
  • Van algemene invloed is de verhoging van het lage BTW-tarief dat van 6 naar 9% gaat; dit heeft directe gevolgen voor de kaartverkoop, aankopen en dienstverlening in de culturele en creatieve sector.

Eerste indrukken: meer oog voor cultuur

In het regeerakkoord wordt het belang van interesse in kunst en cultuur, en het vroeg beginnen daarmee als belangrijk aangemerkt. De in het regeerakkoord genoemde talentontwikkeling is een belangrijke functie van onze achterban. Fondsen zullen ten behoeve hiervan meer middelen ter beschikking krijgen. Cultuurconnectie meent daarbij dat niet alleen via fondsen maar ook middels het besteedbare budget van gemeenten extra middelen ten goede moeten kunnen komen aan culturele organisaties. De aandacht voor meer samenhang in beleid tussen provincie, rijk en gemeente is daarbij een langgekoesterde wens van de cultuursector. Het Rijksbudget wordt weliswaar getrapt verhoogd, maar behaalt voorlopig nog niet zijn oude niveau.

Ten aanzien van het verplichten van Rijksmuseumbezoek als vast onderdeel van lesprogramma's, ziet Cultuurconnectie spanning ontstaan met het rijksprogramma 'Cultuureducatie Met Kwaliteit' (CMK). Een van de leden van Cultuurconnectie (Marijn Cornelis, directeur Cultuurschakel) schreef hierover een interessant pamflet op de website van het LKCA. Vier speerpunten uit het CMK-programma zijn al niet in lijn met dit beleidsvoornemen uit het regeerakkoord:

  • een samenhangend cultuureducatieprogramma, dus geen incidentele bezoekjes, maar leerlijnen en samenhang met de rest van het curriculum en de visie en beleid van de school;
  • cultuureducatie als vast onderdeel van het lesprogramma;
  • duurzame samenwerking tussen culturele instellingen en scholen;
  • de regie bij de scholen. Waar er eerst sprake was van een sterk aanbodgerichte aanpak (culturele instelling ontwikkelt aanbod, school kan het afnemen), wordt nu uitgegaan van de vraag van het onderwijs.

Geefwet

Cultuurconnectie is blij dat de Geefwet wordt gecontinueerd, waardoor het gunstig blijft voor particulieren en ondernemers om de cultuursector financieel te steunen. Meer over de Geefwet leest u op ons Ledennet.

Arbeidsmarkt en sociale zekerheid

De roep vanuit de cultuursector om oplossingen voor de huidige arbeidsmarktproblematiek wordt door het nieuwe kabinet ter harte genomen; de inspanningen en gezamenlijke lobby van Cultuurconnectie en haar samenwerkingspartners lijkt hier tot resultaten te leiden: het verschil tussen vast en flex moet kleiner worden volgens de coalitie, er moet een nieuwe balans komen. Voor werkgevers wil zij het aantrekkelijker maken en minder risicovol om mensen in reguliere loondienst te nemen. Ook noodgedwongen zzp’ers moeten de kans krijgen in loondienst te treden of een redelijk tarief te hanteren. De ‘echte’ zzp’er moet de vrijheid krijgen die hem toekomt. Organisaties die hun werkenden fatsoenlijk belonen moeten niet weggeconcurreerd worden door degenen die dit niet doen. Wij pakken als een van de sociale partners graag de handschoen op om verder vorm te geven aan deze hervormingen. Uiteraard is daar hulp van de overheid voor nodig door het faciliteren van een juist ondernemersklimaat en door het beschikbaar stellen van middelen.

Er worden een heel aantal ingrijpende wijzigingen voorgesteld op het terrein van het arbeidsrecht, we adviseren u hiervoor de samenvatting te lezen. De belangrijkste wijzigingen op dit onderwerp zijn:

Loondienst
De ketenbepaling aantal tijdelijke contracten wordt weer verruimd naar drie jaar en de transitievergoeding wordt van toepassing op álle werknemers, vanaf dag één van het dienstverband. Ontslag moet gemakkelijker worden door cumulatie van ontslaggronden toe te staan. Het pensioenstelsel moet door sociale partners hervormd worden tot een individueel pensioenopbouw. Er wordt vanaf 2020 een recht op partnerverlof gecreëerd van 6 weken verlof tegen 70% van het dagloon. Cultuurconnectie zal (eventueel in samenwerking met de vakbonden) zich beraden op mogelijke acties.

ZZP
Wederom strandt er een zzp-regime: de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (WDBA) wordt opgeheven. Het regeerakkoord wil over naar een nieuwe handelswijze waarbij drie groepen zzp’ers worden onderscheiden. 

  1. Werkt een zzp’er drie maanden voor dezelfde opdrachtgever en ligt zijn tarief omgerekend onder 125% van het minimumloon, dan krijg hij recht op een arbeidsovereenkomst.
  2. Specialisten met een tarief van minstens €75,- per uur die zich onderscheiden van werknemers worden automatisch als zelfstandige gezien.
  3. Voor een grote tussengroep volgt er een geautomatiseerde VAR 2.0, een webmodule, waar een opdrachtgeversverklaring uit dient te komen. Hierdoor heeft een opdrachtgever vooraf weer zekerheid, mits de ingevulde gegevens aansluiten bij de werkelijkheid.

Vormgeving van de oplossingen worden in overleg (maatwerk per sector) opgepakt. Voorlopig blijft het huidige gedoogbeleid van kracht, handhaving wordt dus niet op korte termijn verwacht. Het is spijtig dat we als branche wederom veel energie in een systeem hebben gestoken wat nu ten onder gaat. Dit was eerder al bij de Wet Beschikking Geen Loonheffing (WBGL), en ook bij de WDBA hebben wij een rol als voorloper gehad door als een van de eersten modelovereenkomsten overeen te komen met de Belastingdienst. In hoeverre deze overeenkomsten in de toekomst nog bruikbaar zijn is nog niet duidelijk.

BTW

Cultuurconnectie deelt de zorgen over de voorgenomen verhoging van het lage BTW-tarief van 6 naar 9 procent; een maatregel die de culturele sector zal raken. Eerder uitten MKB Nederland en Gastvrij Nederland hierover al hun grote zorgen. Voorgenomen verhogingen van het lage BTW-tarief konden in het verleden al rekenen op verenigd protest vanuit de cultuursector. Cultuurconnectie beraadt zich nu met haar partners over een passende respons op deze nieuwe voorgenomen verhoging van het BTW-tarief.